સાપુતારા તળાવ, ગુજરાતના એકમાત્ર હિલ સ્ટેશન સાપુતારાના મધ્યમાં સ્થિત છે, જે ડાંગ જિલ્લાના હરિયાળા પર્વતોની ગોદમાં 1,000 મીટરની ઊંચાઈએ વસેલું છે. “Abode of Serpents” તરીકે ઓળખાતું આ ગિરિમથક પોતાની ઠંડકભરી હવા અને કુદરતી સૌંદર્ય માટે પ્રસિદ્ધ છે.
આ મનમોહક માનવસર્જિત તળાવ, જેને સર્પગંગા તળાવ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, સાપુતારાની જીવોદોરી સમાન છે. ચારેબાજુ ઘેરાયેલા ઘન જંગલો અને લીલાછમ ટેકરીઓ તેને પરિપૂર્ણ પિક્ચર પોસ્ટકાર્ડ જેવી અદભુત સુંદરતા આપે છે. તો ચાલો આજે આપણે આ સાપુતારા તળાવની સફર કરીએ.
📍 સાપુતારા તળાવનો પરિચય
સાપુતારા ગામના મધ્યભાગમાં આવેલું આ સુંદર માનવસર્જિત તળાવ ડાંગ જિલ્લાના આકર્ષણોમાંનું એક મુખ્ય કેન્દ્ર છે. અંદાજે 100 ફૂટ જેટલી ઊંડાઈ ધરાવતું આ તળાવ પીવાનું પાણી અને આસપાસના હોટલો માટેનું મુખ્ય જળસ્રોત છે.
આ તળાવનો ઈતિહાસ સાપુતારાના પર્યટન વિકાસ સાથે જોડાયેલો છે. 1960ના દાયકામાં સાપુતારાને હિલ સ્ટેશન તરીકે વિકસાવવા માટે ગુજરાત સરકાર અને સ્થાનિક સંસ્થાઓએ સંયુક્ત પ્રયાસો કર્યા હતા. ત્યારે જ ગામના મધ્યમાં આ તળાવનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેથી અહીં આવતા પ્રવાસીઓને જળક્રીડા અને પ્રાકૃતિક સૌંદર્યનો આનંદ માણી શકાય.
મોનસૂન દરમિયાન, જ્યારે પહાડો લીલાછમ વસ્ત્ર ધારણ કરે છે અને તળાવનું પાણી છલકાઈ જાય છે, ત્યારે તેનું દ્રશ્ય અદભુત અને મોહક બની જાય છે. બોટિંગ, ફોટોગ્રાફી, ઘોડેસવારી અને આસપાસના પ્રવાસન સ્થળોની મુલાકાત અહીંના પ્રવાસનો મુખ્ય હિસ્સો બને છે.
અહીં કેમ જવું?
સાપુતારા તળાવમાં બોટિંગ, પિકનિક અને ફોટોગ્રાફી સાથે મનમોહક વાતાવરણનો આનંદ માણી શકાય છે. આસપાસનું હરિયાળું દ્રશ્ય અને ગિરિમાળાની ઠંડક પ્રવાસીઓને વારંવાર આકર્ષે છે.
સાપુતારા તળાવમાં કરવાની મજેદાર પ્રવૃત્તિઓ
- બોટીંગનો આનંદ
સાપુતારા તળાવમાં પેડલ બોટિંગ અને રો બોટિંગ બંને સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. તળાવના મધ્યમાં નાવ વિહાર કરતાં આસપાસની હરિયાળી અને ટેકરીઓના દ્રશ્યો અદભુત લાગે છે. - લોકલ માર્કેટમાં શોપિંગ
તળાવની આસપાસ નાના-નાના સ્ટોલ્સ અને લોકલ માર્કેટ છે, જ્યાંથી તમે હસ્તકલા, સ્થાનિક કલા-વસ્તુઓ અને સ્મૃતિચિહ્નો ખરીદી શકો છો. - ગાર્ડનમાં ટહેલવાની અને ફોટોગ્રાફીની મજા
તળાવની આજુબાજુ સુંદર રીતે સજાવટ કરેલા બગીચા છે. અહીં બનાવેલા વોકવે પર ધીમે ધીમે ફરતા કુદરતનો આનંદ માણી શકાય છે અને ફોટોગ્રાફી માટે પણ આ ઉત્તમ સ્થળ છે. - રંગબેરંગી સાયકલ રાઇડ
વોકવે પર લોકલ સાયકલ વાળા ભાડે સુંદર રીતે સજાવેલી રંગબેરંગી સાયકલ આપે છે. પરિવાર કે મિત્રો સાથે આ સાયકલ પર તળાવનો ચક્કર લગાવવાની મજા અલગ જ હોય છે.
બોટિંગ સમય અને દર
- સમય: સવારે 8:30 થી સાંજે 6:30
- પેડલ બોટ: ₹35 પ્રતિ સીટ (30 મિનિટ)
- 4-સીટર બોટ: ₹140
- 5-સીટર બોટ: ₹175
- 6-સીટર બોટ: ₹210
- રો બોટ: ₹25 પ્રતિ સીટ (હાફ રાઉન્ડ)
નજીકનાં પ્રવાસન સ્થળો
- 🌅 સનસેટ પોઈન્ટ – સાંજના સૂર્યાસ્તનો નજારો
- 🌄 સનરાઇઝ પોઈન્ટ – સવારના સૂર્યોદયનો નજારો
- 🏞️ ટેબલ પોઈન્ટ – પરિભ્રમણ અને સાહસિક પ્રવૃત્તિઓ
- 🏺 ટ્રાઇબલ મ્યુઝિયમ – આદિવાસી સંસ્કૃતિનો ખજાનો
- 🌳 જંગલ સફારી ટ્રેલ્સ – નેચર વોક અને ટ્રેકિંગ
સાપુતારા કેવી રીતે પહોંચવું?
સાપુતારા રોડ દ્વારા સરળતાથી પહોંચી શકાય છે. વાઘઈ (51 કિ.મી.), સુરત (164 કિ.મી.), મુંબઈ (250 કિ.મી.), વડોદરા (309 કિ.મી.) અને અમદાવાદ (409 કિ.મી.)થી અહીં ST બસ અને પ્રાઈવેટ લક્ઝરી કોચની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. નેશનલ હાઈવે દ્વારા ઝડપી અને સ્ટેટ હાઈવે દ્વારા દ્રશ્યમય માર્ગનો આનંદ લઈ શકાય છે.
શ્રેષ્ઠ મુલાકાત સમય
- મોનસૂન (જુલાઈ થી સપ્ટેમ્બર): તળાવ છલકાયેલું અને કુદરતી સૌંદર્ય ચમકતું હોય છે.
વિશેષ પ્રસંગ – સાપુતારા મેઘ મલ્હાર પર્વ 2025
- તારીખ: 26 જુલાઈ થી 17 ઓગસ્ટ 2025
- હેતુ: સ્થાનિક રોજગારી અને સંસ્કૃતિને પ્રોત્સાહન
- આ સમયમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો, હસ્તકલા પ્રદર્શન અને આદિવાસી નૃત્યો જોવા મળે છે.
FAQ – સાપુતારા તળાવ વિશે સામાન્ય પ્રશ્નો
Q1. સાપુતારા તળાવમાં બોટિંગનો સમય શું છે?
A. સવારે 8:30 થી સાંજે 6:30 સુધી બોટિંગ ઉપલબ્ધ છે.
Q2. બોટિંગના ટિકિટ દર કેટલા છે?
A. પેડલ બોટ – ₹35 પ્રતિ સીટ, 4-સીટર – ₹140, 5-સીટર – ₹175, 6-સીટર – ₹210, રો બોટ – ₹25 પ્રતિ સીટ.
Q3. તળાવની ઊંડાઈ કેટલી છે?
A. લગભગ 100 ફૂટ જેટલી ઊંડાઈ ધરાવે છે.
Q4. Saputara Lake નજીક હોટલ ઉપલબ્ધ છે?
A. હા, તળાવની આજુબાજુ અનેક હોટલ અને રિસોર્ટ છે, જેમ કે Hotel Lake View, Aakar Lords Inn, વગેરે.
🌊 સાપુતારા તળાવ – કુદરત અને શાંતિનું મિલનસ્થળ
સાપુતારા તળાવ માત્ર પાણીનો સ્ત્રોત નથી, પરંતુ પ્રવાસીઓ માટે મનને શાંતિ અને આંખોને આનંદ આપતું સ્થળ છે. મોનસૂનમાં ભરપૂર પાણીથી છલકાતું તળાવ, આજુબાજુના હરિયાળ બગીચા, રંગબેરંગી ફૂલોથી સજેલી સાઇકલ રાઈડ અને બોટિંગનો આનંદ – આ બધું અહીંની સફરને યાદગાર બનાવે છે. જો તમે પરિવાર, મિત્રો અથવા પ્રિયજન સાથે સમય પસાર કરવા માટે એક સુંદર, શુદ્ધ અને પ્રકૃતિની ગોદમાં આવેલ સ્થળ શોધી રહ્યા હો, તો સાપુતારા તળાવ તમારી યાદીમાં પ્રથમ નંબર પર હોવું જોઈએ.
